Tin tức
Hạt mắc khén là gì? Cách sử dụng, chế biến làm nước chấm
Hạt mắc kén là một loại hạt tiêu giả thuộc họ Zanthoxylum. Loại hạt này có hương thơm trái cây của quýt và trà hun khói. Hạt mắc kén để lại cảm giác hơi tê trên lưỡi và môi. Nó được tìm thấy ở độ cao hơn 2000 m, ở một vùng núi gần Lào và Trung Quốc.
Gia vị đặc sản của Lào và Việt Nam
Hạt mắc kén là một loại gia vị phổ biến trong ẩm thực Lào. Loại hạt tiêu này có nguồn gốc từ tỉnh Muang Sing, ở vùng núi phía bắc Lào. Ở đó những người phụ nữ của bộ tộc Akhas địa phương thu hoạch hạt tiêu bằng tay. Hạt tiêu rừng này theo truyền thống được sử dụng trong nước sốt với sả, gừng, hạt tiêu và gà nướng.
Ở Việt Nam, mắc kén được thêm vào các món ăn truyền thống như tôm với rau, thịt bò và thịt gà…
Cách thu hoạch hạt mắc khén
Thu hoạch hạt mắc kén hay tiêu rừng Việt Nam là cực kỳ phức tạp, vì hai lý do:
Một vùng xa xôi và khó tiếp cận
Cây mắc kén được tìm thấy ở các vùng núi phía tây bắc Việt Nam. Hành trình 500 km từ Hà Nội đến khu vực nơi cây mắc kén mọc mất vài ngày. Đó là lý do tại sao loại tiêu hiếm này chỉ được thu hoạch bởi người dân địa phương.
Một loại cây có đặc điểm kỳ lạ
Một đặc điểm đặc biệt khác của cây mắc kén là thân cây được bao phủ bởi những chiếc gai dài. Đặc điểm kỳ lạ này khiến việc thu hoạch trở nên phức tạp, đặc biệt là khi hạt nằm ở ngon cây.
Cách sử dụng mắc khén
Sử dụng hạt mắc kén nguyên hạt hoặc xay. Hương thơm nhẹ nhàng của chúng rất ngon khi cùng với hải sản. Sau đây là những cách bạn có thể sử dụng mắc khén trong ẩm thực:
- Rang khô: rang khô quả hoặc hạt trong chảo lửa nhỏ đến khi chúng có mùi thơm. Điều này giúp giải phóng hương vị và mùi thơm của chúng. Sau khi rang có thể nghiền thành bột bằng chày và cối.
- Hỗn hợp gia vị: là thành phần chính trong nhiều hỗn hợp gia vị. Thêm vào muối, chẩm chéo, nước chấm… dùng để chấm thịt, hải sản, rau luộc đều rất ngon.
- Ướp thịt: xát hỗn hợp gồm mắc khén, muối và các gia vị khác lên thịt gà, cá, thịt bò trước khi nướng, chiên, phơi khô, gác bếp… Mang lại mùi thơm cam quýt và vị cay nồng đặc trưng.
Các món ngon nhất với hạt mắc khén
1.Thịt ba chỉ nướng: hạt tiêu rừng này giúp các món thịt nướng tăng bội phần hương vị. Khi tẩm ướp bạn chỉ cần thêm một chút mắc khén đã xay nhuyễn vào chung rồi đem nướng là được.
2.Cá nướng: nếu bạn đã theo dõi kênh Hoa Ban Food thì có thể thấy cá nướng với mắc khén xuất hiện rất nhiều. Loại tiêu này giúp tăng độ ngon, ngọt và thơm của món cá nướng.
3.Chẩm chéo: loại gia vị nổi tiếng vùng Tây Bắc này hiện được bán khắp nơi. Hạt mắc khén kết hợp với nhiều loại gia vị khác tạo ra một loại gia vị ngon khó tả.
4.Thịt trâu gác bếp: một món nổi tiếng của vùng Tây Bắc. Món này thường được ướp với hạt mắc khén để tạo ra hương vị đặc trưng riêng.
5.Món rán: các món rán cũng rất thích hợp với hạt mắc khén. Bạn chỉ cần ướp thịt, cá với mắc khén và gia vị khác để ngấm đều. Sau khi rán sẽ có vị cay cay, thơm thơm mà hiếm gia vị nào có được.
So sánh hạt mắc kén và tiêu Tứ Xuyên
Mặc dù cùng thuộc họ, hạt mắc kén và tiêu Tứ Xuyên khá khác nhau. Hạt tiêu rừng có vị ngọt trên vòm miệng, trong khi hạt tiêu Tứ Xuyên cay hơn, có xu hướng làm tê lưỡi và vòm miệng.
Nguồn gốc của hạt mắc kén
Hạt mắc kén có nguồn gốc từ Lai Châu, một tỉnh phía tây bắc Việt Nam. Tên của nó xuất phát từ khu vực nơi nó được tìm thấy ở độ cao trên 2000 mét.
Dấu vết đầu tiên của hạt tiêu ở Việt Nam có từ thế kỷ 18. Được người Trung Quốc mang đến, việc trồng trọt của nó đã được người Pháp phát triển trong thời kỳ thuộc địa.
Việt Nam là nước sản xuất hạt tiêu hàng đầu thế giới. Riêng Việt Nam chiếm 50% lượng hạt tiêu xuất khẩu của thế giới.
Hạt mắc khén ngày nay
Ngày nay, hạt tiêu là một trong những loại gia vị phổ biến nhất trong ẩm thực. Đây cũng là một trong những trụ cột của ngành nông nghiệp và kinh tế đất nước.
Hạt mắc kén được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau. Chúng cũng khá phổ biến tại các vùng núi của Lào với tên gọi Mac Khen.
Xem thêm:
